Kwestia nakazu rozbiórki i związanych z nim terminów jest istotnym zagadnieniem w prawie budowlanym, wymagającym od inwestora szybkiego i przemyślanego działania. Podstawą prawną w tym zakresie jest przede wszystkim ustawa Prawo budowlane, a w szczególności art. 48, który reguluje postępowanie w przypadku samowoli budowlanej.
Gdy organ nadzoru budowlanego stwierdzi, że obiekt budowlany lub jego część zostały wybudowane bez wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia, pierwszym krokiem jest rozważenie możliwości legalizacji obiektu. W tym celu organ wydaje postanowienie o wstrzymaniu prowadzenia robót budowlanych i wszczyna postępowanie legalizacyjne. Jest to kluczowy moment dla inwestora, ponieważ otwiera się przed nim szansa na uniknięcie rozbiórki.
W ramach postępowania legalizacyjnego inwestor musi spełnić określone warunki, do których należą: zgodność inwestycji z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nienaruszenie przepisów techniczno-budowlanych oraz dokonanie opłaty legalizacyjnej. Termin na spełnienie tych warunków nie jest ściśle określony w ustawie, ale zazwyczaj organ nadzoru budowlanego wyznacza go w postanowieniu, biorąc pod uwagę złożoność sprawy. Jeśli legalizacja nie jest możliwa lub inwestor nie spełni warunków legalizacji w wyznaczonym terminie, organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję nakazującą rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części. W decyzji tej określa się termin wykonania rozbiórki, który zazwyczaj wynosi od 30 do 90 dni, w zależności od skomplikowania obiektu. Warto podkreślić, że od tej decyzji przysługuje odwołanie do organu wyższego stopnia w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia.
Istotną kwestią, na którą zwrócił uwagę Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 8 maja 2024 r. (sygn. II OSK 1984/21), jest fakt, że nakaz rozbiórki nie ulega przedawnieniu. Oznacza to, że obiekt budowlany wybudowany bez wymaganych zezwoleń oraz niezgodny z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego podlega obligatoryjnej rozbiórce, niezależnie od upływu czasu od jego powstania.
W przypadku, gdy inwestor sam decyduje się na rozbiórkę i uzyskuje na nią pozwolenie, ma 3 lata na rozpoczęcie prac rozbiórkowych. Po tym czasie pozwolenie wygasa, co wynika z art. 37 ust. 1 Prawa budowlanego.
Warto również wspomnieć o możliwości wstrzymania wykonania decyzji o nakazie rozbiórki. Zgodnie z art. 130 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego, wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji. Ponadto, na podstawie art. 159 § 1 k.p.a., organ odwoławczy może w uzasadnionych przypadkach wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji.
Podsumowując, terminy związane z nakazem rozbiórki są stosunkowo krótkie i wymagają szybkiego działania ze strony inwestora. Kluczowe jest rozważenie możliwości legalizacji obiektu, a w przypadku braku takiej możliwości, przygotowanie się do wykonania nakazu rozbiórki w wyznaczonym terminie. Jednocześnie należy pamiętać o prawie do odwołania się od decyzji i możliwości wstrzymania jej wykonania. W obliczu tak skomplikowanej sytuacji prawnej, zasadne może być skorzystanie z pomocy prawnika specjalizującego się w prawie budowlanym, który pomoże w odpowiednim przygotowaniu strategii działania i wykorzystaniu wszystkich dostępnych środków prawnych.
MASZ PYTANIA LUB WĄTPLIWOŚCI? ZADZWOŃ LUB ZOSTAW SWÓJ NUMER!
+48 696 097 787
Oferujemy możliwość konsultacji on-line oraz porad prawnych przez internet, dostosowując się do Państwa potrzeb i preferencji.
Skontaktuj się z nami, aby wspólnie dobrać odpowiedni termin porady on-line, dostosowany do Państwa wymagań i wygody.
